Το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στη λογοτεχνική γραφή και απευθύνεται τόσο σε συγγραφείς όσο και σε αναγνώστες που ενδιαφέρονται για τα μυστικά της συγγραφής. Προέρχεται από το συγγραφικό ιστολόγιο της Αμερικανίδας Ρέιτσελ Γκίσελ Γκρίμ. Η Ρέιτσελ είναι μία νεαρή συγγραφέας με βάση το Σινσιννάτι του Οχάιο που διδάσκει δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι.
Ακολουθεί σε μετάφραση το πρώτο μέρος του άρθρου της, ενώ στο τέλος παραθέτω και το λινκ του για όποιον και όποια ενδιαφέρεται να συνεχίσει την ανάγνωσή του στα αγγλικά.
Γράφει, λοιπόν, η Ρέιτσελ:
Οι συγγραφείς των λογοτεχνικών έργων που θεωρούνται ως κείμενα υψηλής λογοτεχνικής αξίας τείνουν να αποφεύγουν την πλοκή. Έχουν εκπαιδευτεί να σνομπάρουν την πλοκή και να επικεντρώνονται στην ανάπτυξη των χαρακτήρων, όπως επίσης στην περιγραφή και στο γραμματικό πρόσωπο αφήγησης -μεταξύ άλλων.
Αλλά η ιστορία σας δεν μπορεί να είναι χωρίς πλοκή. Η πλοκή είναι ένταση, η πλοκή είναι δράμα, η πλοκή είναι ιστορία.
Αυτό που καθιστά ακόμη δυσκολότερο το συγκεκριμένο στοιχείο είναι ότι στα περισσότερα μυθιστορήματα υψηλής λογοτεχνικής αξίας που αγαπάμε, η πλοκή μοιάζει αόρατη. Ως αναγνώστες επικεντρωνόμαστε στους χαρακτήρες και στο πώς αυτοί αλλάζουν κατά τη διάρκεια του μυθιστορήματος. Τα κίνητρα, οι φόβοι και οι επιθυμίες τους είναι τόσο ισχυρά ώστε να μη δίνουμε σημασία στα γεγονότα που τους ωθούν προς και μακριά από τους στόχους τους. Εστιάζουμε στην εξέλιξή τους και ξεχνάμε εντελώς την πλοκή.
Αυτό δεν μας βοηθάει και πολύ. Πρέπει να έχουμε επίγνωση των γεγονότων που συμβαίνουν στα παρασκήνια και τα οποία οδηγούν αυτούς τους χαρακτήρες μπροστά. Πρέπει να φέρουμε την πλοκή στο προσκήνιο και να γνωρίζουμε ΤΙ συμβαίνει και ΓΙΑΤΙ έχει σημασία.
Από την άλλη, αν το πάμε στο άλλο άκρο, αν δηλαδή έχουμε εξωτερικά γεγονότα που είναι προφανή και μπροστά στη μύτη μας, δεν πρόκειται να νοιαστούμε τόσο για τους χαρακτήρες. Τους συμβαίνουν πράγματα. Και μετά αναγκάζονται να τα αντιμετωπίσουν. Αν ένας συγκεκριμένος χαρακτήρας καταφέρει να καλύψει τις ατομικές του ανάγκες (να αντιμετωπίσει τα όσα του έχουν συμβεί και να πετύχει τους προσωπικούς του στόχους) σταματάμε να νοιαζόμαστε γι' αυτόν. Από 'κει και πέρα νοιαζόμαστε μόνο για το τι θα συμβεί στο τέλος: Παίρνει το κορίτσι; Θα λύσει το έγκλημα; Είναι μια λύση που μπορούμε να δεχτούμε; Πολλές από τις ιστορίες αυτού του είδους δεν είναι ενδιαφέρουσες και δεν εντυπώνονται μέσα μας για πολύ καιρό. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο λόγος είναι ότι εστιάζουμε αποκλειστικά στην πλοκή και δεν επενδύουμε στους χαρακτήρες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι ιστορίες με βαριά πλοκή δεν είναι ποιοτικές δουλειές. Υπάρχουν πολλές ιστορίες όπου συμβαίνουν πολλά άγρια και τρελά και κραυγαλέα πράγματα, και παρ' όλα αυτά μας αρέσουν. Σκεφτείτε ιστορίες με συνεχή δράση όπως αυτές του Τζέιμς Μποντ. Σκεφτείτε ιστορίες επιστημονικής φαντασίας όπως το Star Wars. Σκεφτείτε ρομαντικές ιστορίες όπως ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα. Σκεφτείτε την ταινία The Notebook. Σκεφτείτε μυστήρια όπως του Σέρλοκ Χολμς. Αυτές οι ιστορίες δεν είναι χάλια, κι ας έχουν ΠΟΛΛΑ στοιχεία κραυγαλέας πλοκής που συμβαίνουν.
Λοιπόν, ποια είναι η διαφορά;
Το «Ο βασιλιάς πέθανε και μετά πέθανε η βασίλισσα» είναι μια ιστορία. Το «Ο βασιλιάς πέθανε και μετά η βασίλισσα πέθανε από τη θλίψη της» είναι πλοκή. Η χρονική ακολουθία διατηρείται, αλλά η αίσθηση της αιτιότητας την επισκιάζει. Σκεφτείτε τον θάνατο της βασίλισσας. Αν είναι στοιχείο μιας ιστορίας λέμε: "και μετά;" Αν είναι στοιχείο πλοκής ρωτάμε: "γιατί;" - Ε. Μ. Φόρστερ
Η ειδοποιός διαφορά που μετατρέπει μια ιστορία σε μια Πραγματικά(-κή) + Καλή ιστορία είναι το "γιατί;". Αυτό είναι που μας βοηθάει να διακρίνουμε τις τυποποιημένες από τις ενδιαφέρουσες ιστορίες.
Για ποιον λόγο μας νοιάζει που αυτό το συμβάν εξωτερικής πλοκής συνέβη σε αυτόν τον χαρακτήρα; Για ποιον λόγο μας ενδιαφέρει πώς αισθάνεται ο χαρακτήρας; Για ποιον λόγο μας ενδιαφέρει αν ο χαρακτήρας μπορεί, ή δεν μπορεί, να πετύχει τον τελικό του στόχο; Επειδή αυτό που ψάχνουμε είναι να βρούμε την αιτιότητα: το «γιατί» ή το «επειδή» της ιστορίας που την κάνει να έχει τον μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο.
Πρέπει να μάθουμε να συνδυάζουμε την πλοκή και την ανάπτυξη του χαρακτήρα (ή των χαρακτήρων) για να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε μια ιστορία που θα μοιάζει απρόσκοπτη, ενιαία, χωρίς ραφές. Αντί να σκεφτούμε αυτά τα στοιχεία της ιστορίας ως ξεχωριστές οντότητες, πρέπει να τα συνδέσουμε.
Για να φτιάξετε, λοιπόν, μια Πραγματικά(-κή) + Καλή ιστορία, αυτά τα δύο στοιχεία της, η πλοκή και ο χαρακτήρας (ή οι χαρακτήρες), θα πρέπει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, παντρεμένα, ενωμένα, συγχωνευμένα, έτσι ώστε να μην υφίσταται κανείς πιθανός τρόπος που θα μπορούσαν να είναι χώρια με τον ίδιο αντίκτυπο.
💥
Αν θέλετε να μάθετε τα 4 βήματα που προτείνει η Ρέιτσελ για να καταφέρετε αυτό που περιγράφει παραπάνω, μπορείτε να συνεχίσετε την ανάγνωση του άρθρου της στα αγγλικά κάνοντας "κλικ" στην παρακάτω φωτογραφία:
Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη στο συγγραφικό μου ιστολόγιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε ένα σχόλιο για την ανάρτηση.