Όσοι διαβάζουν ή γράφουν ιστορικά μυθιστορήματα, γνωρίζουν ότι ο συγγραφέας Γιώργος Λεονάρδος αποτελεί τον πιο συνεπή υπηρέτη του ιστορικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα και έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες συγγραφείς. Είναι μάλιστα πολυγραφότατος - έχει συγγράψει πάνω από είκοσι ιστορικά μυθιστορήματα, ένα αγγλοελληνικό λεξικό στρατιωτικών όρων (υπήρξε αρκετά χρόνια πολεμικός ανταποκριτής), και φυσικά το αξιόλογο βιβλίο του δημιουργικής γραφής "Η δομή του μυθιστορήματος".
Επομένως, έχει διπλή βαρύτητα η γνώμη του: του έμπειρου συγγραφέα, αλλά και του δασκάλου δημιουργικής γραφής.
Το 2000 που κυκλοφόρησε "Η δομή του μυθιστορήματος", στην Ελλάδα δεν υπήρχαν εγχειρίδια δημιουργικής γραφής γραμμένα από Έλληνες λογοτέχνες και μάλιστα αφιερωμένα στη συγγραφή μυθιστορήματος. Κυκλοφορούσαν μόνο τα βιβλία γνωστών κριτικών λογοτεχνίας και Πανεπιστημιακών (με πιο γνωστά του Απόστολου Σαχίνη και του Δημήτρη Πλατανίτη) που είχαν γραφτεί όμως ως Πανεπιστημιακά εγχειρίδια θεωρίας ή κριτικής της λογοτεχνίας και όχι με τη λογική ενός πρακτικού εγχειριδίου μυθιστορηματικής γραφής. Επίσης διάφοροι ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι είχαν εκδώσει σε μετάφραση κάποια εγχειρίδια ξένων συγγραφέων, αλλά μόνο του Μίλαν Κούντερα αναφερόταν αποκλειστικά στο μυθιστόρημα ("Η τέχνη του μυθιστορήματος", Εστία, 1988) και μάλιστα μ' έναν αρκετά θεωρητικό τρόπο που δεν θυμίζει καθόλου τα σύγχρονα εγχειρίδια συγγραφής. Κάπως πιο πρακτικό μπορούμε να πούμε ότι ήταν το ενενηντασέλιδο βιβλιαράκι του Χένρι Τζέιμς "Η τέχνη της μυθοπλασίας" (εκδόσεις Άγρα, 1991), χωρίς να έχει κι αυτό όμως τη μορφή ολοκληρωμένου οδηγού. Τα υπόλοιπα βιβλία που κυκλοφορούσαν ήταν κυρίως εγχειρίδια σεναριογραφίας για την τηλεόραση ή τον κινηματογράφο - μεταξύ αυτών, βέβαια, το σπουδαίο βιβλίο του S. Field των εκδόσεων Κάλβος που είναι ένας ξεκάθαρα πρακτικός οδηγός, αλλά αναφέρεται αποκλειστικά στη συγγραφή σεναρίου.
Το βιβλίο του Γιώργου Λεονάρδου "Η δομή του μυθιστορήματος" ήταν, λοιπόν, πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα της εποχής που κυκλοφόρησε. Ο ίδιος στην εισαγωγή του βιβλίου του εξηγεί ότι αυτό που τον ώθησε να γράψει τη μελέτη του (όπως την ονομάζει), ήταν η επιθυμία του να βοηθήσει τους νέους συγγραφείς. Ξεκινώντας να γράψει το πρώτο του μυθιστόρημα αναζήτησε, όπως λέει, κάποιους πρακτικούς κανόνες για τη συγγραφή μυθιστορήματος, αλλά επειδή δεν βρήκε μία τέτοια πρακτική βοήθεια έπρεπε κατά βάση να δώσει μόνος του απαντήσεις στα διάφορα θέματα που προέκυψαν κατά τη συγγραφή του, ή να καταφύγει στη ξένη βιβλιογραφία. Έτσι άρχισε να συμβουλεύεται τα εγχειρίδια ξένων συγγραφέων με αποτέλεσμα να καταγράψει αρκετά από τα μυστικά τους. Τα μυστικά αυτά και την όλη του συγγραφική εμπειρία μεταφέρει στο πρωτοποριακό του βιβλίο "Η δομή του μυθιστορήματος", με το οποίο καθιερώθηκε ως δάσκαλος δημιουργικής γραφής στη συνείδηση πολλών νέων συγγραφέων της εποχής.
Το βιβλίο του Γιώργου Λεονάρδου "Η δομή του μυθιστορήματος" ήταν, λοιπόν, πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα της εποχής που κυκλοφόρησε. Ο ίδιος στην εισαγωγή του βιβλίου του εξηγεί ότι αυτό που τον ώθησε να γράψει τη μελέτη του (όπως την ονομάζει), ήταν η επιθυμία του να βοηθήσει τους νέους συγγραφείς. Ξεκινώντας να γράψει το πρώτο του μυθιστόρημα αναζήτησε, όπως λέει, κάποιους πρακτικούς κανόνες για τη συγγραφή μυθιστορήματος, αλλά επειδή δεν βρήκε μία τέτοια πρακτική βοήθεια έπρεπε κατά βάση να δώσει μόνος του απαντήσεις στα διάφορα θέματα που προέκυψαν κατά τη συγγραφή του, ή να καταφύγει στη ξένη βιβλιογραφία. Έτσι άρχισε να συμβουλεύεται τα εγχειρίδια ξένων συγγραφέων με αποτέλεσμα να καταγράψει αρκετά από τα μυστικά τους. Τα μυστικά αυτά και την όλη του συγγραφική εμπειρία μεταφέρει στο πρωτοποριακό του βιβλίο "Η δομή του μυθιστορήματος", με το οποίο καθιερώθηκε ως δάσκαλος δημιουργικής γραφής στη συνείδηση πολλών νέων συγγραφέων της εποχής.
Το στοιχείο της αλληλεγγύης του προς τους νέους ομότεχνούς του είναι άλλωστε που τον έχει εδραιώσει ως "δάσκαλο" και στη δική μου συνείδηση - αυτή η αγνή του επιθυμία, θεμελιώδες χαρακτηριστικό κάθε αληθινού δασκάλου, να διδάξει τους άλλους ώστε να μην κάνουν τα λάθη που ο ίδιος έκανε και να μην περάσουν τις δυσκολίες που ο ίδιος αντιμετώπισε στην αρχή της συγγραφικής του σταδιοδρομίας. Θυμάμαι ότι είχα αγοράσει το εγχειρίδιό του αμέσως μόλις κυκλοφόρησε και το είχα διαβάσει με αληθινή λαχτάρα. Δεν με απογοήτευσε καθόλου.
Σας παραθέτω στη συνέχεια τα περιεχόμενα του βιβλίου, ώστε να δείτε ποια θέματα αναπτύσσει ο συγγραφέας του. Σας συστήνω, αν δεν το έχετε κάνει ήδη, να το διαβάσετε. Έχει πολλές χρήσιμες συμβουλές, που βασίζονται τόσο στις προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα όσο και σε εκτενή ξένη βιβλιογραφία.
 |
| Τα περιεχόμενα του βιβλίου "Η δομή του μυθιστορήματος" |
Πρόσφατα, ο Γιώργος Λεονάρδος έδωσε μία συνέντευξη για το βιβλίο του "Κλεόπα η πριγκιπέσσα του Μυστρά", που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Ωκεανός (επανέκδοση του βραβευμένου του μυθιστορήματος "Η Ωραία Κοιμωμένη", εκδόσεις Λιβάνη, 2003). Με ιδιαίτερη γεναιοδωρία, για ακόμη μία φορά, μοιράστηκε μαζί μας σημαντικά μυστικά για τη συγγραφή ιστορικών μυθιστορημάτων, που τα κάνει ακόμη σημαντικότερα το γεγονός ότι αντικατοπτρίζουν μία πολύ μεγαλύτερη πια συγγραφική εμπειρία από αυτήν που είχε όταν έγραψε τη μελέτη του "Η δομή του μυθιστορήματος".
Παρακάτω, έχω επιμεληθεί τα τρία σπουδαιότερα από αυτά. Πιστεύω ότι είναι πολύ χρήσιμα για κάθε νέο συγγραφέα που επιθυμεί να συγγράψει ιστορικά μυθιστορήματα:
1. Κάθε ιστορικό μυθιστόρημα οφείλει να περιέχει τέσσερα βασικά στοιχεία:
α) Το συναισθηματικό, και βέβαια τις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων τη συγκεκριμένη εποχή στην οποία αναφέρεται.
β)Την καθημερινότητα της εποχής.
γ)Τη διεξοδική ιστορία της περιοχής.
δ)Κάθε λεπτομέρεια που θα ήθελε να μάθει ο αναγνώστης, όπως αν διάβαζε σύγχρονό του βιβλίο.
2. Η δημιουργία ενός ιστορικού μυθιστορήματος έχει τρεις βασικές φάσεις, πέραν ορισμένων άλλων λεπτομερέστερων και περιθωριακών.
1η φάση) Η συλλογή στοιχείων. Όχι μόνο των ιστορικών, αλλά και της καθημερινότητας των κατοίκων της περιοχής. Από το πώς μιλούσαν μεταξύ τους, μέχρι του τι έτρωγαν και με τι φράσεις φιλονικούσαν. "Έχω γράψει μέχρι και συνταγές μαγειρικής του Βυζαντίου του 9ου και 10ου αιώνα, αλλά επίσης και ποιες λέξεις χρησιμοποιούσαν όταν βρίζονταν, γιατί η κάθε εποχή έχεις τις δικές της ύβρεις και λοιπά «αγαθά»", λέει χαρακτηριστικά ο Λεονάρδος.
2η φάση) Η βαθιά περίσκεψη για το πώς συμμαζεύονται όλα αυτά τα στοιχεία και πώς μπορούν να γίνουν αποδεκτά από τον έμπειρο και επαρκή αναγνώστη, χωρίς να παραποιεί ο συγγραφέας ούτε κατά τρίχα την αποδεκτή και αναγνωρισμένη Ιστορία.
3η φάση) Να βρεις τον Μύθο σου που θα σκαλίσεις στο χαρτί, για να εισχωρήσουν όλα αυτά τα στοιχεία και να γίνουν εύπεπτα από τον αναγνώστη. Η μυθοπλασία υπεισέρχεται στον καμβά του βιβλίου για να εκτεθεί σωστά και γλαφυρά η ιστορικότητα του θέματος. Όσο πιο γλαφυρός ο καμβάς, τόσο πιο ευανάγνωστο το βιβλίο.
3. Μην ξεχνάς ποτέ ότι το ιστορικό μυθιστόρημα παράγει αγωγή ψυχής, με μια λέξη ψυχαγωγία. Δηλαδή γνώσεις και συμπεριφορές μαζί με κάποια ευφροσύνη και διασκέδαση διαβάζοντάς το. Άλλωστε η συγγραφή είναι μία παιδεία, που έλεγαν και οι παλαιότεροι. Ειδικά στο ιστορικό μυθιστόρημα. Ελέγχεις τις γνώσεις σου και τις εμπλουτίζεις, αφού δεν μπορείς να τα γνωρίζεις όλα. Ε, μετά τις καταγράφεις για να μπορέσουν να επωφεληθούν κι άλλοι, οι αναγνώστες σου, από την εργασία τη δική σου. Είναι και θέμα εμπειριών, βέβαια. Όσο περισσότερες εμπειρίες έχεις από άλλη ενασχόλησή σου, τόσο καλύτερα αποδίδεις τη σκέψη σου.
Μπορείτε αν θέλετε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Γιώργου Λεονάρδου για να δείτε το βιβλίο του "Η δομή του μυθιστορήματος", ή να ενημερωθείτε για το ευρύτερο συγγραφικό του έργο και να διαβάσετε το βιογραφικό του.
Κι εδώ μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την πρόσφατη συνέντευξη του.
Μπορείτε αν θέλετε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Γιώργου Λεονάρδου για να δείτε το βιβλίο του "Η δομή του μυθιστορήματος", ή να ενημερωθείτε για το ευρύτερο συγγραφικό του έργο και να διαβάσετε το βιογραφικό του.
Κι εδώ μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την πρόσφατη συνέντευξη του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε ένα σχόλιο για την ανάρτηση.